ҚЫСҚАРТЫЛҒАН ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ БАР МАМАНДАНДЫРЫЛҒАН МЕКТЕП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ ПӘНДІК ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІ ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҚТЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУ ШАРТЫ РЕТІНДЕ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2024_1_191Кілт сөздер:
білім беру, функционалдық сауаттылық, жаратылыстану сауаттылығы, қысқартылған оқу бағдарламасы, мамандандырылған мектептер, негізгі құзыреттіліктерАңдатпа
Мақалада қысқартылған оқу бағдарламасы аясында химия сабақтарында оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамытудың өзектілігі қарастырылады. Зерттеудің мақсаты Қазақстан Республикасының мамандандырылған жалпы білім беретін мектептерінде қысқартылған оқу бағдарламаларын іске асыру жағдайында химия сабақтарында функционалдық сауаттылықты және оның жаратылыстану-ғылыми сауаттылығын дамыту процесін талдау болып табылады. Зерттеу барысында шетелдік және қазақстандық ғалымдардың белгіленген проблема бойынша ғылыми еңбектері зерделенді, олардың негізінде қызметтік әдіснаманың әлеуетін пайдалану қажеттілігі туралы қорытындылар жасалды. Мұндай қажеттілік елдің білім беру және тәрбиелеу жүйесінің өзгеруіне байланысты. Мақалада жалпы орта білім беру жүйесін реттейтін нормативтік құжаттардың мазмұнына талдау жасалды, оған сәйкес химия пәні мұғалімі мамандандырылған мектеп мұғаліміне өз пәні шеңберінде білім алушылардың арнайы құзыреттіліктерін дамыту жолдарын таңдау мәселесін шешуге мүмкіндік беретін нәрселермен зерттеуге бөлінген сағаттардың санын дербес анықтауға құқылы. Жаратылыстану-ғылыми сауаттылық деңгейін бағалау бойынша тапсырмаларға қойылатын талаптар зерделенді, нәтижесінде құзыреттілік параметрі-дағдыны анықтау қажеттілігі анықталды. Зерттеу барысында олардың сипаттамаларын сипаттай отырып, дағдылардың (құзыреттердің), оларға сәйкес тапсырмалардың сәйкестігі кестесі шығарылды. Құзыреттіліктің дамуын қамтамасыз ететін тапсырмаларды әзірлеу мүмкіндігі туралы қорытынды жасалды, олардың қатарына мыналар жатады: құбылыстарды ғылыми түсіндіру, ғылыми зерттеудің ерекшеліктерін түсіну.