АҚМОЛА ОБЛЫСЫНДАҒЫ ҚАРА ЖЕМІСТІ ЫРҒАЙДЫҢ (Cotoneaster melanocarpus Fisch Blytt.) ФИТОНЦИДТЕРІНІҢ БАКТЕРИЦИДТІК ҚАСИЕТТЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2024_4_128Кілт сөздер:
қара жемісті ырғай, фитонцидтер, ағаш өсімдіктері, алтын стафилококк, бактерицидтікАңдатпа
Бұл мақалада Ақмола облысындағы Cotoneaster melanocarpus Fisch ex. Blytt. жараланған фитонцидтердің бактерицидтік қасиеттерін зерттеу ұсынылған.
Зерттеудің мақсаты - Cotoneaster melanocarpus Fisch. ex. Blytt. Ақмола облысының табиғи және техногендік жағдайларында жаралы фитонцидтерінің бактерицидтік қасиеттерін зерттеу.
Мақсатқа қол жеткізу үшін мынадай міндеттерді шешу ұйғарылды:
- «Бұрабай» және «Көкшетау» мемлекеттік ұлттық табиғи парктерінде өсімдіктердің фитонцидтік белсенділігін зерттеу
- Табиғи және техногендік жағдайлардағы фитонцидтік белсенділіктің маусымдық серпінін айқындау;
- Ақмола облысы ауасының микрофлорасына фитонцидтердің әсерін зерттеу.
Тест-дақылдардың грамм-оң Bacillus Subtilis IMB B7018 және грамм-теріс Esherichia coli УКМ В-926 микроорганизмдердің «булану» әдісі бойынша бұталардың фитонцидтік белсенділігі және оның маусымдық динамикасы айқындалған. Cotoneaster melanocarpus Fisch ex. Blytt. фитонцидтерінің ауа микрофлорасына әсеріне, сондай-ақ олардың Ақмола облысы жағдайларында кеңістікте таралуының ерекшеліктеріне сипаттама берілді.
Айта кету керек, көптеген жапырақтар, әсiресе Астана қаласында, А.Янушкевич көшесiнде өсудiң стресстi жағдайларында бұталардың өмiрлiк көрсеткiштерiнiң төмендеуi кезiнде оның қорғаныш тетiктерiнiң жандануына байланысты бактерицидтiлiктiң жоғары деңгейiн көрсеттi. Осыған байланысты өсімдіктердің фитонцидтілігін зерттеу бұталардың декоративтік-көгалдандыру қасиеттеріне байланысты практикалық мәнге ие