ЖОҒАРЫ КӘСІПТІК БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНДЕ ДУАЛДЫ ОҚЫТУДЫ ФАСИЛИТАЦИЯЛАУ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2024_2_79Кілт сөздер:
дуальды оқыту, субъектілер, жоғары білім, модель, жеңілдету әдістері, шарттар, іске асыруАңдатпа
Мақала фасилитация технологиясы негізінде жоғары кәсіптік білім беру жүйесінде дуалды оқыту моделін іске асырудың оңтайлы шарттарын айқындауға арналған. Зерттеудің мақсаты фасилитация технологиясына сүйене отырып, жоғары кәсіптік білім беруде дуальды оқыту моделін енгізу үшін ең жақсы жағдайларды анықтау болып табылады. Мақалада шешілетін міндеттер: университетте дуальды оқытуды енгізудің ағымдағы жай-күйін талдау; дуалды оқытудың барлық қатысушыларының (ПОҚ, студенттер, жұмыс берушілер) фасилитация технологиясын пайдалана отырып дуалды оқытуды ұйымдастыруға қажеттілігін айқындау; фасилитациялық сессиялар нәтижелері негізінде университеттің білім беру процесінде дуальды оқыту моделін іске асыру үшін оңтайлы жағдайлар белгілеу. Бұл үшін мынадай әдістер пайдаланылды: SWOT-талдау, WorldCafe және FutureSearch фасилитация технологиясының құралдары, контент-талдау, ранжирлеу, Спирменнің корреляциялық талдауы. Нәтижелер жоғары кәсіптік білім беру жүйесінде елеулі қиындықтарға ұшырайтын дуалды оқыту сапасын арттыруда фасилитациялау технологиясын қолданудың орындылығын куәландырады. Есептеулер дуальды білім берудің барлық субъектілерінің мүдделері мен қажеттіліктерін ескеретін неғұрлым оңтайлы шарттар: дуальды оқыту инфрақұрылымын кеңейту (кәсіпорындарда оқу орталықтарын, университетте құзыреттілік орталықтарын құру), өндірістік оқыту теориясы мен әдістемесі, тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі, кәсіптік қызмет психологиясы бойынша тәлімгерлердің психологиялық-педагогикалық құзыреттілігін арттыру және дуалды оқыту білім беру процесін психологиялық сүйемелдеуді қамтамасыз ету болып табылатынын көрсетті.
Дуалды оқытуды табысты ұйымдастыру және іске асыру үшін білім беру процесінің барлық субъектілерін белсенді тартуға ықпал ететін стратегияларды әзірлеу және енгізу қажет екені анықталды. Зерттеудің ғылыми жаңалығы белсенді эмпатиялық тыңдау және дуальды оқытудың барлық субъектілерінің талаптары мен ұсыныстарын түсіну есебінен дуальды оқыту моделін жетілдіруде фасилитация техникасын пайдаланудан тұрады. Зерттеу барысында алынған оңтайлы жағдайлар жоғары кәсіптік білім беру жүйесінде дуалды оқытуды іске асыруда бағдарлар ретінде пайдаланылуы мүмкін.