ЕТТІ МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫНЫҢ ОРГАНИКАЛЫҚ ӨНІМІН ӨНДІРУ ҮШІН ОТАНДЫҚ ШИКІЗАТ НЕГІЗІНДЕ АЗЫҚ ҚОСПАСЫН ӘЗІРЛЕУ

Аңдатпа

Бұл мақалада малды бордақылау кезінде азықтық антибиотиктерді, гормондарды және басқа компоненттерді қолданбай, органикалық өнім өндіру үшін отандық азықтық қоспаларын әзірлеу қажеттілігі өзектендіріледі. Гумин қышқылдары жайылымдық шөптермен, жемшөппен немесе табиғи немесе арнайы жемшөп қоспаларымен жануарлардың ағзасына үнемі еніп отырады, метаболизм процестеріне енеді және жасушада толығымен метаболизденеді, бұл отандық қоңыр көмір калий гуматын жемшөп қоспасының негізгі компоненті ретінде пайдалануға негіз болды. Зерттеудің мақсаты зат алмасуды қалыпқа келтіруге, жалпы сауықтыруға және өнімділікті арттыруға бағытталған етті мал шаруашылығының органикалық өнімін өндіру үшін отандық шикізат негізінде азықтық қоспаны әзірлеу болып табылады.

Жұмыс барысында биологиялық, биотехнологиялық, микробиологиялық, микологиялық, статистикалық зерттеу әдістері қолданылды. Сыртқы түрін, рН, микробиологиялық тазалығын, зиянсыздығын, уыттылығын, пирогенділігін, аллергенділігін талдау, әлеуетті компоненттер мен дайын азықтық қоспаның жарамдылық мерзімі мен сақтау шарттарын анықтау ҚР МФ,  2008 ж. талаптарына сәйкес жүргізілді.

Азықтық қоспаның құрамдас бөліктері: калий гуматы, Әмбебап микробиологиялық мәдениет микроорганизмдерінің консорциумы, наубайханалық ашытқы, пробиотикалық бациллалар, қара сарбаз шыбынының дернәсілдері таңдалды. Негізгі дән ретінде бидай, сұлы, арпа және олардың қоспаларын пайдалана отырып, 5 ЖҚ рецептурасы әзірленді. Азықтық қоспаның органолептикалық талдауы және сапасын бақылау жүргізілді. Отандық калий гуматының негізінде жасалған азықтық қоспа тұрақты қасиеттерге ие, улы емес және жануарлар үшін қауіпсіз, микробиологиялық тазалығымен ерекшеленеді, калий гуматының негізгі препаратымен салыстырғанда зертханалық жануарлардың дене салмағының 2,3-3,0 г жоғарылауына әсер етеді. Азықтық қоспа «Еуропалық Парламент пен Кеңестің 2009 жылғы 13 шілдедегі № 767/2009 Ережесі (ЕО) азықты нарыққа шығару және пайдалану туралы» талаптарына және органикалық өнімдерді өндіру үшін бекітілген өнімдер тізімінің талаптарына сәйкес келеді.