ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАННЫҢ ПЕРСПЕКТИВАЛЫ СУЛЫ ГОРИЗОНТТАРЫНЫҢ ГЕОАҚПАРАТТЫҚ-ТАЛДАУ ЖҮЙЕСІН ӘЗІРЛЕУ ЖӘНЕ ҚҰРУ

Аңдатпа

Жер асты суларының ресурстары халықтың, ауыл шаруашылығы мен өнеркәсiптiң қажеттiлiгiн қамтамасыз ете отырып, Қазақстан Республикасының экономикасы мен экологиясының тұрақты дамуында шешушi рөл атқарады. Алайда, антропогендік жүктеме мен климаттың өзгеруінің ұлғаюымен осы ресурстарды сауатты басқару айрықша маңызды болып табылады. Бұл тұрғыда геоақпараттық-талдау жүйелерін (ГАС) енгізу жер асты суларын мониторингілеу, талдау және басқару үшін тиімді құрал болып табылады. Оңтүстік Қазақстан тұщы су ресурстары шектеулі аридті климаттық аймақта орналасқан, бұл ауыл шаруашылығын жүргізуді, әсіресе жайылымдарды суландыруды айтарлықтай қиындатады. Азық-түлiкке қажеттiлiктiң өсуi және климаттың өзгеруi жағдайында су тұтқыш көкжиектердi тиiмдi басқару экожүйелердi сақтау және ауыл шаруашылығының өнiмдiлiгiн арттыру үшiн қажеттi болып отыр. Геоақпараттық-талдау жүйесі (ГАС) су ресурстары туралы деректерді жинақтауға, өңдеуге және талдауға мүмкіндік береді, бұл оны су ресурстарын орнықты басқарудың ажырамас құралына айналдырады.

Жайылымдық алқаптар мал азығы базасын қамтамасыз етуде, экожүйелерді қолдауда және жергілікті тұрғындардың дәстүрлі өмір салтын сақтауда негізгі рөл атқарады. Жайылымдық алқаптардың өңірдің экономикасы мен экологиясы үшін маңызы зор:

• жемшөп базасы;
• экологиялық тұрақтылық;
• әлеуметтік-экономикалық маңызы.

Ұ.М.Ахмедсафин атындағы Гидрогеология және геоэкология институтында Қазақстан Республикасының жер асты сулары ресурстарының геоақпараттық-талдау жүйесі әзірленіп, жұмыс істейді. Жүйенің құрылымы гидрогеологиялық мәліметтерге қажеттілікті, картографиялық деректердің болуын және пайдаланылатын геоақпараттық жүйенің мүмкіндіктерін ескере отырып құрылды.