ƏР ТҮРЛІ ГЕНЕТИКАЛЫҚ ЖЕЛІДЕГІ ГОЛШТИН ТҰҚЫМДЫ СИЫРЛАРДЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТИІМДІЛІГІ
Кілт сөздер:
сүтті мал шаруашылығы, мал шаруашылығы, рентабельділікАңдатпа
Жұмыста Қазақстанның солтүстік өңіріндегі сүт өндірісінің экономикалық тиімділігі көрсетілген. Сүтті мал шаруашылығының рентабельділігін арттыру бағыттары қалыптастырылды. Зерттеулер сиырлардың сүт өнімділігін үш генетикалық желінің үш лактациясы бойынша сипаттайтындығын көрсетті: рефлекс Соверинг, Вис Бек Айдиал жəне Осборндейл Айвенго сүт шығымдылығы бойынша ең жақсы көрсеткіштер, сүт майы Вис Бек Айдиал сиырларында болды. Алғашқы үш лактация бойынша олардың сүт шығымы 7557 кг құрады, бұл рефлексті сауу желісіндегі Сиырларға қарағанда 251 кг (3,32%) көп. Демек, шаруашылықта Вис Бек Айдиал желісіне жататын асыл тұқымды өндірушілерді пайдалану неғұрлым тиімді. Жануарлардың репродуктивті қасиеттерін бағалаудағы негізгі көрсеткіш-репродуктивті қабілет коэффициенті. Ол Вис Бек
Айдиал желісінің жануарларында,16-17 айда алғашқы жемісті ұрықтандыру жасына байланысты ең жоғары болды. Алғашқы үш лактация кезінде репродуктивті қабілет коэффициенті 1,0 -1,01 аралығында болды. Өнімді ұзақ өмір сүрудің ең жақсы көрсеткіштері-сиырларда 3,57 лактация байқалды, олардың алғашқы ұрықтандыру жасы 16-17 айға сəйкес келді. Демек, фермадағы сүт өндірісін ұлғайту үшін, Вис Бек Айдиал желісіне назар аударған жөн, өйткені сүт өнімділігі жоғары жəне экономикалық көрсеткіштері жақсы.