«ЕСІЛ-АГРО» ЖШС АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ АЛҚАПТАРЫНДА ТАНАП ҚОРҒАНЫШ ОРМАН ЖОЛАҚТАРЫНЫҢ МОНИТОРИНГІ ЖӘНЕ ЕРІГЕН ДРЕНАЖДЫ СУЛАР ЖИНАЛАТЫН ОРЫНДАРДЫ АНЫҚТАУ

Аңдатпа

Бұл мақалада Ақмола облысы Бурабай ауданында орналасқан «Есіл-Агро» ЖШС ауыл шаруашылығы алқаптарында танап қорғаныш орман жолақтарының таксациялық бағалауы жүргізілді. Танап қорғаныш орман жолақтары 3, 4 және 6 қатарлы ұзын жолақтар түрінде жобаланған. Жалпы ауданы 792,8 га құрайды. Ағаш-бұта өсімдіктердің түрлік құрамы 12 тұқымнан тұрады. Танап қорғаныш орман жолақтарын қайта қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу қажет. Дренаждық еріген сулардың оңтайлы жиналу орындарын анықтау мақсатында жер бедерінің ең төмен деңгейін анықтау үшін геодезиялық жұмыстар жүргізілді. Дренаждық еріген суды жинауға арналған әлеуетті тоғанның цифрлық моделі жасалды. Тоғанда жиналған суды егістіктерді суару үшін пайдалануға болады. Полигонның еңісі 3778 м, ауданы 1,5-2,0 га құрады. Топырақ құрамында нитратты азотты, жылжымалы фосфорды, алмаспалы калийді, гумусты, топырақтың рН ортасын, тұздылығын анықтау мақсатында агрохимиялық зерттеулер жүргізілді. Топырақты зерттеу нәтижелері бойынша қарашірік мөлшері өте төмен (<2%) және төмен (<4%) екені анықталды. Топырақтың рН ортасы әлсіз сілтіліден (рН 8,9) орташа сілтіліге дейін (рН 9,4) ауытқиды. Топырақтар сортаң емес. Дренаждық еріген сулардың оттек режимін, органолептикалық көрсеткіштерін, минералдануын, биогенді заттардың, ауыр металдардың және мышьяктын мөлшерін анықтау мақсатында химиялық талдаулар жүргізілді. Дренаждық еріген сулардың P_жалпы, Са²⁺, Al³⁺, Zn²⁺, ∑Fe²⁺, Fe³⁺ иондарымен ластанғаны анықталды. ОХЖ_бихр,ОБЖ₅ мәндері тоғанның органикалық заттармен қатты ластанғанын көрсетті.