ЕНЕСІНЕН БӨЛГЕННЕН КЕЙІНГІ КЕЗЕҢДЕ ҚАЗАҚ АҚБАС ТҰҚЫМЫНЫҢ РЕМОНТТЫҚ БАСПАҚТАРЫ ЖӘНЕ БҰҚАШЫҚТАРЫНДАҒЫ ҚАННЫҢ ФЕРМЕНТТІК ҚҰРАМЫНА ЖАСЫНЫҢ ӘСЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52269/RWEP252188Кілт сөздер:
ақуыз алмасу, ремонттық баспақтар мен бұқалар, қазақтың ақбас тұқымы, тірі салмақ, метаболизмАңдатпа
Қазақтың ет бағытындағы ақбас тұқымды ұрғашы баспақтары мен бұқашықтарының жасы мен тірі салмағының қанның ақуыз құрамына әсері зерттелді. Енесінен бөлгеннен кейін, бірдей ұстау және азықтандыру жағдайында баспақтар 15-18 айға дейін I класс нормативінен асатын массаға жетті. 18 айлық бұқашықтарда қандағы жалпы ақуыздың мөлшері 8 айлық бұқашықтармен салыстырғанда 6,32%-ға өсті.
Ақуыздар өнімділіктің генетикалық әлеуетін көрсететін өсуде маңызды рөл атқаратыны анықталды. Тірі массаның жоғарылауымен ақуыз спектрінде өзгерістер болды. Ремонттық ұрғашы баспақтарда жалпы ақуыз жасына қарай артып, физиологиялық нормада қалады, бұл ақуызбен жеткілікті қамтамасыз етілуін көрсетеді.
Бұқашықтарда жалпы ақуыздың көбеюі негізінен альбуминдерге байланысты болды – олардың деңгейі 17,23%-ға, ал жалпы ақуыздың үлесі 12,58%-ға өсті. Бұл метаболикалық процестердің белсендендірілуін және гепатоциттердің ақуызды синтездеу функциясының жоғарылауын көрсететін альбумин-глобулин (Alb/Gl) қатынасының өзгеруімен қатар жүрді. Ұрғашы баспақтардың жасы глобулин деңгейіне айтарлықтай әсер еткен жоқ.
Қарқынды өсуге қарамастан, жас жануарлардың физиологиялық көрсеткіштері қалыпты шектерде қалды, бұл метаболикалық процестердің тұрақтылығын және ағзаның жасқа байланысты өзгерістерге барабар реакциясын көрсетеді.
