ДИСПЕПСИЯМЕН АУЫРАТЫН ЖАҢА ТУҒАН БҰЗАУЛАРДЫҢ ҚАНЫНЫҢ ИММУНОБИОХИМИЯЛЫҚ КӨРСЕТКІШТЕРІ

Авторлар

  • Исабаев Азамат Жаксибекович «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ
  • Ошакбаева Назым Мырзагалиевна «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ
  • Аубакиров Марат Жаксылыкович «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ
  • Серикова Айнур Темешовна «Шәкәрім университет» КЕАҚ

DOI:

https://doi.org/10.52269/RWEP252139

Кілт сөздер:

диспепсия , жаңа туған бұзаулар, гистаминдер, орта молекулалық пептидтер , интоксикация

Аңдатпа

Асқазан-ішек жолдарында қабыну процестерінің даму механизмінде биогенді аминдердің маңызы зор. Гистаминнің артық мөлшері асқазан-ішек жолдарының қабырғасының трофикасын өзгертіп, өткізгіштігін арттырып, кедергі жасау және таңдаулы функцияларын төмендетеді, ішек қабырғасының кенеттен спастикалық жиырылуын туғызады, бұл ас қорыту процесін одан әрі бұзады.

Зерттеу нәтижелері бойынша диспепсиясы бар бұзаулар тобында жалпы ақуыз деңгейі 18,5%-ға және церулоплазмин деңгейі 22,5%-ға маңызды түрде төмендегенін көрсетті. Церулоплазмин деңгейінің төмендеуі антиоксиданттық қасиеттердің төмендегенін, бос радикалдардың көп мөлшерде жиналуын білдіреді, бұл интоксикацияның дамуына ықпал етеді.

Жоғары СМП деңгейі бұзауларда асқазан-ішек жолдарының қабынуы аясында күшті эндогенді интоксикацияның бар екенін де білдіреді. Қабыну кез келген жағдайда дамитын қорғаныш реакцияларының механизмінде, соның ішінде асқазан-ішек жолдарында, күрделі, ерекше иммундық процестер мен спецификалық емес факторлар (лизоцим, фагоцитоз, интерферон және т.б) араласып әрекеттеседі, сондай-ақ жергілікті иммунитетті, жалпы иммундық жауапты анықтайтын жасушалық және гуморальды реакциялар да қатысады.

Міндетті иммундық жасушалардың (лимфоциттердің) деңгейі 8,9%-ға төмендеді, оның ішінде Т-лимфоциттердің саны 14,9%-ға, ал әсіресе В-лимфоциттердің саны 23,5%-ға (Р<0,05) төмендеді. Белгілі болғандай, В-лимфоциттер тобындағы бөгде ақуыздарға, микроорганизмдерге және олардың токсиндеріне қарсы антиденелер синтезіне жауапты. Науқас бұзауларда лизоцим деңгейінің 20,6%-ға едәуір төмендегені байқалды, ол табиғи антигистаминдік фактор болып табылады.

Автор өмірбаяндары

  • Исабаев Азамат Жаксибекович, «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ

    ветеринария  ғылымдарының  кандидаты,  ветеринариялық  медицина кафедрасы  қауымдастырылған  профессорының  м.а.

  • Ошакбаева Назым Мырзагалиевна, «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ

    PhD докторы, ветеринариялық санитария кафедрасының аға оқытушысы

  • Аубакиров Марат Жаксылыкович, «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ

    PhD,  ветеринариялық  медицина  кафедрасының  меңгерушісі

  • Серикова Айнур Темешовна, «Шәкәрім университет» КЕАҚ

    ветеринария  ғылымдарының  кандидаты, ветеринария кафедрасының қауымдастырылған  профессоры

Қосымша файлдар

Жарияланды

2025-07-18

Журналдың саны

Бөлім

Ветеринарлық ғылымдар