ЖАЙЫЛЫМДАРДЫҢ ДЕГРАДАЦИЯСЫ АЯСЫНДА ТОПЫРАҚТЫҢ АГРОХИМИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙЫ

Авторлар

  • Токушева Асель Салимжановна «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ https://orcid.org/0000-0003-3636-8117
  • Нугманов Алмабек Батыржанович «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ https://orcid.org/0000-0002-7060-3996
  • Калимов Ниязбек Ерханович «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ

DOI:

https://doi.org/10.52269/KGTD2531243

Кілт сөздер:

ауа райы жағдайлары, жайылымдық жерлер, гумус, азот, фосфор, калий, жемшөп шөптері

Аңдатпа

Топырақтың деградациясы мәселесі әлемнің көптеген басқа елдері үшін өзекті қауіп болып табылады. Топырақтың деградациясына әкелетін негізгі факторларға топырақ құнарлылығының төмендеуіне әкелетін гумустың төмендеуі, сондай-ақ су мен жел эрозиясының әсері және жайылымдық экожүйелердің өсімдік жамылғысының деградациясы жатады. Ұсынылған мақалада гумустың, азоттың, фосфордың және калийдің (NPK) құрамын қоса алғанда, топырақтың агрохимиялық жағдайын бағалауға бағытталған зерттеу нәтижелері көрсетілген. Зерттеу нысаны "Заречное "Ауыл шаруашылығы тәжірибе станциясы" ЖШС базасында Қостанай ауданы жағдайында орналасқан далалық тәжірибе учаскесі болды. Жұмыста далалық зерттеулер жүргізу әдістемесі егжей-тегжейлі сипатталған, сондай-ақ 2023 және 2024 жылдардағы ауа температурасы мен жауын-шашын мөлшері туралы метеорологиялық мәліметтер келтірілген. Қостанай аймағының климаты күрт континенталды, қысы суық және жазы ыстық, құрғақ. Зерттеу барысында топырақ үлгілерін агрохимиялық іріктеу, содан кейін гумустың құрамы мен негізгі көрсеткіштеріне (NPK) зертханалық талдау жүргізілді. Алынған нәтижелер негізінде жоғары қоректік құндылығы бар және өңірдің топырақ-климаттық жағдайларына бейімделген дәнді және бұршақты дақылдар негізінде шөп қоспаларын пайдаланудың орындылығы туралы қорытынды жасалды, бұл жайылымдық топырақтың агрохимиялық қасиеттерін жақсартуға ықпал етеді.

Автор өмірбаяндары

  • Токушева Асель Салимжановна, «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ

    PhD, агрономия кафедрасының аға оқытушысы

  • Нугманов Алмабек Батыржанович, «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ

    ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты, ауыл шаруашылығы ғылым факультетінің деканы

  • Калимов Ниязбек Ерханович, «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті» КЕАҚ

    ауылшаруашылығы ғылымдарының кандидаты, Агрономия кафедрасының қауымдастырылған профессорі

Қосымша файлдар

Жарияланды

2025-10-02

Журналдың саны

Бөлім

Ауыл шаруашылығы ғылымдары