ҚОСТАНАЙ ОБЛЫСЫ «САРЫАҒАШ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІНІҢ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ СИЫРЛАР ТҰРҒЫНЫНЫҢ ТҰРҒЫМДЫҚ НӘСІМДЕРІ ЖӘНЕ САПАСЫ
DOI:
https://doi.org/10.52269/KGTD253175Кілт сөздер:
сиырлар, ұдайы өндіру қабілеті, бұзаулау, төлдің сақталуы, ұрпақАңдатпа
Мақалада Қостанай облысы Денисов ауданындағы «Сарыағаш» ЖШС-нің голштин тұқымды сиырларының аналық мал басының ұдайы өндірістік қасиеттерін мониторингтеу нәтижелері
келтірілген. Жануарлардың жалпы репродуктивтік денсаулығы зоотехникалық талаптарға сәйкес
келетіні және төлдің жоғары сақталуын қамтамасыз ететіні анықталды. Табынның жас құрылымы
оңтайлы деп танылды: сиырлардың 70,5%-ын 2-3 рет бұзаулаған малдар құрады, ал жасы үлкен
топтардың үлесі ең төмен деңгейде болды (2,2%). Бірінші бұзаулау жасының орташа көрсеткіші 24
26 айды құрайды, алайда 5-топта айтарлықтай ауытқу анықталды (35±11,91 ай).
Бір өнімді ұрықтандыруға жұмсалатын орташа ұрық мөлшері 3,29±0,41 доза болды, ал
қашарларда – 2,94 доза. Ең қолайлы нәтижелер 2-топта тіркелді (орташа деңгейден 9,12%-ға
төмен). Ал егде жастағы топтарда ұрықтандыру жиілігі артқан, оның ең жоғарғы көрсеткіші
6-топта байқалды (+21,5%).
Қызмет көрсету мерзімі орташа ұзақтығы 177,24±79,54 күнді құрады, ең ұзақ кезең 3-ші және
6-шы топтағы сиырларда тіркелді.
Бұзаулау үдерісі негізінен асқынусыз өтті; түсік тастау және акушерлік көмек көрсету жиілігі
0,4%-дан аспады. Бұзаулардың туған кездегі тірі салмағы бұзаулау санына байланысты өзгер
ді: ең жоғары көрсеткіштер 2-топ сиырларында (+1,9% орташа деңгейге қарағанда), ең төменгісі –
алғаш бұзаулаған қашарларда (–2,3%).
Алынған деректер шаруашылықтағы ұдайы өндірісті ұйымдастырудың жоғары деңгейін
көрсетеді және кейбір технологиялық кезеңдерді оңтайландыру қажеттілігін айқындайды.