ҚОСТАНАЙ ОБЛЫСЫ «САРЫАҒАШ» ЖАУАПКЕРШІЛІГІ ШЕКТЕУЛІ СЕРІКТЕСТІГІНІҢ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ СИЫРЛАР ТҰРҒЫНЫНЫҢ ТҰРҒЫМДЫҚ НӘСІМДЕРІ ЖӘНЕ САПАСЫ

Авторлар

  • Тегза Александра Алексеевна Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті https://orcid.org/0000-0002-1838-4212
  • Папуша Наталья Владимировна «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай Өңірлік университеті», КЕАҚ
  • Хасанова Мадина Асылхановна Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті
  • Нұржанова Светлана Анатольевна Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті

DOI:

https://doi.org/10.52269/KGTD253175

Кілт сөздер:

сиырлар, ұдайы өндіру қабілеті, бұзаулау, төлдің сақталуы, ұрпақ

Аңдатпа

Мақалада Қостанай облысы Денисов ауданындағы «Сарыағаш» ЖШС-нің голштин тұқымды сиырларының аналық мал басының ұдайы өндірістік қасиеттерін мониторингтеу нәтижелері 
келтірілген. Жануарлардың жалпы репродуктивтік денсаулығы зоотехникалық талаптарға сәйкес 
келетіні және төлдің жоғары сақталуын қамтамасыз ететіні анықталды. Табынның жас құрылымы 
оңтайлы деп танылды: сиырлардың 70,5%-ын 2-3 рет бұзаулаған малдар құрады, ал жасы үлкен 
топтардың үлесі ең төмен деңгейде болды (2,2%). Бірінші бұзаулау жасының орташа көрсеткіші 24
26 айды құрайды, алайда 5-топта айтарлықтай ауытқу анықталды (35±11,91 ай). 
Бір өнімді ұрықтандыруға жұмсалатын орташа ұрық мөлшері 3,29±0,41 доза болды, ал 
қашарларда – 2,94 доза. Ең қолайлы нәтижелер 2-топта тіркелді (орташа деңгейден 9,12%-ға 
төмен). Ал егде жастағы топтарда ұрықтандыру жиілігі артқан, оның ең жоғарғы көрсеткіші 
6-топта байқалды (+21,5%). 
Қызмет көрсету мерзімі орташа ұзақтығы 177,24±79,54 күнді құрады, ең ұзақ кезең 3-ші және 
6-шы топтағы сиырларда тіркелді. 
Бұзаулау үдерісі негізінен асқынусыз өтті; түсік тастау және акушерлік көмек көрсету жиілігі  
0,4%-дан аспады. Бұзаулардың туған кездегі тірі салмағы бұзаулау санына байланысты өзгер
ді: ең жоғары көрсеткіштер 2-топ сиырларында (+1,9% орташа деңгейге қарағанда), ең төменгісі – 
алғаш бұзаулаған қашарларда (–2,3%).  
Алынған деректер шаруашылықтағы ұдайы өндірісті ұйымдастырудың жоғары деңгейін 
көрсетеді және кейбір технологиялық кезеңдерді оңтайландыру қажеттілігін айқындайды. 

Автор өмірбаяндары

  • Тегза Александра Алексеевна, Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті

    ветеринария ғылымдарының докторы, ветеринарлық медицина кафедрасының профессоры

  • Папуша Наталья Владимировна, «Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай Өңірлік университеті», КЕАҚ

    ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты, «Азық-түлік қауіпсіздігі және 
    биотехнология кафедрасының» қауымдастырылған профессоры м.а.

  • Хасанова Мадина Асылхановна, Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті

    PhD докторы, ветеринариялық медицина кафедрасы қауымдастырылған профессоры

  • Нұржанова Светлана Анатольевна, Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өңірлік университеті

    8D09101-ветеринариялық медицина білім беру бағдарламасының 1 курс докторанты

Қосымша файлдар

Жарияланды

2025-10-02

Журналдың саны

Бөлім

Ветеринарлық ғылымдар