ЖАЙЫЛЫМДАРДЫ ҰТЫМДЫ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН ҚАШАДА МАЛ ЖАЮДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
ЖАЙЫЛЫМДАРДЫ ҰТЫМДЫ ПАЙДАЛАНУ ҮШІН ҚАШАДА МАЛ ЖАЮДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2022_4_170Кілт сөздер:
қашалық мал жаю, мал жаю жүйесі, жайылым жүктемесі, жайылым айналымы, жайылымдарАңдатпа
Жайылымдарды ұтымды пайдаланбау бәсекеге қабілетті экологиялық таза мал шаруашылығы өнімін өндіру үшін жайылымдық азықтың тапшылығына және тиісінше жайылымдардың тозуына алып келеді. Жайылымдарды жүйесіз пайдаланған кезде таптау, оларды пайдалану коэффициентінің төмендеуі және басқа да себептер есебінен мал азығының көп мөлшері жоғалады. Жайылымдардың бір учаскесінде бірнеше жыл бойы ерте және үздіксіз мал жаю шөптің тез сарқылуына және оның құрамынан жемшөп жағынан құнды шөптердің жоғалуына әкеледі. Жайылымдардың өнімділігін сақтау үшін мал басының санын реттей отырып, жайылымдық ресурстарды басқару жүйесін әзірлеу қажет. Сондықтан жайылым айналымын енгізу және дамыту маңызды. Жайылымдар мен шабындықтарды ұтымды пайдалану ұйымдастыру-шаруашылық іс-шаралар кешенімен, шөп отын малдың шамадан тыс таптауының алдын алу және оларға күтім жасаумен қамтамасыз етіледі. Мақалада Солтүстік Қазақстан облысы Аққайың ауданының «Солтүстік Қазақстан ауыл шаруашылық тәжірибе станциясы» ЖШС-да жайылымдардың өнімділігін пайдалану тиімділігін арттыруға мүмкіндік беретін етті бағыттағы ірі қара малды қашалық әдіспен бағуды ұйымдастыру қарастырылған. Жайылымның сыйымдылығы және әр қаша үшін жайылымның ұзақтығы есептелді, бұл шөпті келесі жайылымға зиян келтірместен және таптамай қалпына келтіруге мүмкіндік береді.