КӘДІМГІ ҚАРАҒАЙДЫҢ ЖАРТЫЛАЙ СИЫРЛЫ ҰРПАҚТАРЫНЫҢ ӨСУІ СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАННЫҢ СЫНАҚ МӘДЕНИЕТТЕРІНДЕ

Авторлар

  • Чеботько Надежда Константиновна Ә.Н. Бөкейхан атындағы Қазақ орман шаруашылығы және агроорманмелиорация ғылыми-зерттеу институты
  • Крекова Яна Алексеевна Ә.Н. Бөкейхан атындағы Қазақ орман шаруашылығы және агроорманмелиорация ғылыми-зерттеу институты

DOI:

https://doi.org/10.52269/22266070_2023_4_78

Кілт сөздер:

pinus sylvestris L., кәдімгі қарағай, жартылай бүріккіштер, биіктігі, діңінің диаметрі, сақталуы

Аңдатпа

Мақалада 36 жастағы жартылай бибстердің негізгі таксациялық көрсеткіштері қарастырылады. Барлық отбасылардың жалпы сақталуы - 51,5%, орташа биіктігі - 17,04 ± 0,13 м, оқпанның орташа диаметрі 1,3 м биіктікте - 19,97 ± 0,21 см. Дің диаметрі мен сақталуы көрсеткіштеріне қатысты жоғары теріс корреляциялық байланыс (r = -0,68) анықталды. Биіктіктегі жартылай бибстердің өсуі генотиптің 30,6%-ға, ал диаметрі бойынша 15,6%-ға әсерінен болатындығы анықталды. Отбасылардың 40,7%-ы биіктіктің бақылаудан, ал ұңғының диаметрі шамалы отбасылар үлесінің 5,6%-ы бақылаудан анық асып кеткені анықталды. Селекциялық жақсартудың биіктігі бойынша 8,8%-ды, ал діңнің диаметрі бойынша 13,5%-ды құрады. Табиғи екпелерде және коллекциялық учаскелерде (артықшылығы бар ағаш клоны) еркін тозаңдану кезінде бір жылда алынған артықшылығы бар ағаштардың ұрпақтары тозаңдандырғышқа байланысты төмен де, сондай-ақ жалпы комбинациялық қабілеті жоғары болғаны анықталды. Алынған нәтижелердің негізінде олардың өсуін бағалау кезінде шығу тегіне байланысты отбасыларды бір артықшылығы бар ағаштан бөлудің орынсыздығы туралы қорытынды жасалды.

Автор өмірбаяндары

  • Чеботько Надежда Константиновна, Ә.Н. Бөкейхан атындағы Қазақ орман шаруашылығы және агроорманмелиорация ғылыми-зерттеу институты

    ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты, жетекші ғылыми қызметкер

  • Крекова Яна Алексеевна, Ә.Н. Бөкейхан атындағы Қазақ орман шаруашылығы және агроорманмелиорация ғылыми-зерттеу институты

    PhD, селекция бөлімінің меңгерушісі

Қосымша файлдар

Жарияланды

2023-12-29

Журналдың саны

Бөлім

Ауыл шаруашылығы ғылымдары