ШАРТТЫ БАҒАЛАУ ƏДІСІМЕН БУРАБАЙ УЛЫТТЫҚ ПАРКІНДЕГІ ОРМАН ЭКОЖҮЙЕСІНІҢ ҚЫЗМЕТТЕРІН ЭКОНОМИКАЛЫҚ БАҒАЛАУ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2023_2_112Кілт сөздер:
шартты бағалау əдісі, экологиялық қызметтер, демалыс, сауалнама, төлеуге дайын болуАңдатпа
Мақалада экожүйе мен экологиялық қызметтердің барлық түрлері үшін экономикалық құндылықтарды бағалау үшін қолданылатын шартты бағалау әдісі (CVM) қарастырылады. Шартты бағалау әдісі сауалнамада адамдардан нақты экологиялық қызметтер үшін қанша төлеуге дайын болатынын тікелей сұрауды қамтиды.
Бұл әдіс «Бурабай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркінің келушілері үшін қолданылды, мұнда 350 респондент сұралды. Кейбір жағдайларда адамдардан белгілі бір экологиялық қызметтерден бас тарту үшін қабылдауға дайын болатын өтемақы сомасы сұралады. Ол «шартты» бағалау деп аталады, өйткені олардан белгілі бір гипотетикалық сценарийге және экологиялық қызметтің сипаттамасына байланысты төлеуге дайын екендіктерін айту сұралады. CVM қолданудың бес қадамы қолданылды: бағалау мәселесін анықтау; сауалнаманың өзі туралы алдын ала шешім қабылдау, оның ішінде пошта арқылы, телефон арқылы немесе қолма-қол жүргізілетінін, іріктеу көлемінің қаншалықты болатынын, кімнің сауалнама жүргізетінін және басқа да осыған байланысты сұрақтарды; нақты зерттеу жобасы; сауалнаманың нақты орындалуы; нәтижелерін құрастыру, талдау және есеп беру.