АНАЛЫҚ БЕЗ СКЛЕРОЗЫНДАҒЫ ПАТОЛОГИЯЛЫҚ ӨЗГЕРІСТЕРДІҢ СИЫРЛАРДАҒЫ ЖҰМЫРТҚА ЖОЛДАРЫНЫҢ МОРФОФУНКЦИОНАЛДЫ КӨРСЕТКІШТЕРІНЕ ӘСЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2023_3_37Кілт сөздер:
аналық без, гистология, жұмыртқа, морфология, склеротизацияАңдатпа
Мақалада аналық без склерозындағы патологиялық өзгерістердің сиырлардағы жұмыртқа жолдарының морфофункционалды көрсеткіштеріне әсері туралы зерттеу нәтижелері келтірілген. Сиырлардың симптоматикалық бедеулігінің ең көп тараған себебі-аналық бездің функционалдық бұзылыстары. Жануарлардағы репродуктивті органдардың эпителий ұлпасы репродуктивті функцияда шешуші рөл атқарады. Сиырлардың жатырындағы гистологиялық және морфологиялық өзгерістер аналық бездердің өзгеруімен байланысты. Атап айтқанда, аналық без склерозында жатыр мүйізінің эпителий жасушаларының функционалдық белсенділігі бұзылады.
Сиырлардағы аналық бездердің склерозындағы жұмыртқа жолдарының морфофункционалды жағдайын зерттеу кезінде біз аналық бездердің өзгеруіне байланысты гистологиялық және морфофункционалды өзгерістерді анықтадық. Сол жақ аналық без оң жаққа қарағанда склеротизацияға жиі ұшыраған. Аналық без склерозындағы сол және оң жақ жұмыртқа жолдарының қабырғасының жалпы қалыңдығы нормамен салыстырғанда қалыңдады. Бұл жағдайда сол жақ жұмыртқа жолындағы субмукозальды қабат қалыптыдан 22,3% – ға жұқа, ал оң жақта, керісінше, 38,4% – ға қалың. Сол және оң жақ жұмыртқа өткізгіштің бұлшықет қабаты қалыптыдан сәйкесінше 38,7% және 104,2% қалыңырақ. Сол жақ жұмыртқа өткізгіштегі протоплазма мен эпителий ядроларының ауданы нормамен салыстырғанда сәйкесінше 12,95% және 22,2% – ға азайды. Бұл жағдайда аналық без склерозындағы сол жақ жұмыртқа жолындағы жабын эпителий жасушаларының функционалдық белсенділігі клиникалық сау сиырлардағы көрсеткіштен төмен болды.
