БІРІНШІ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ ЕРТЕ САУАТ АРТТЫРУ НЕГІЗДЕРІН ДАМЫТУДАҒЫ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТӘСІЛДЕР
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2024_4_180Кілт сөздер:
ерте сауаттылық, құзыреттіліктер, оқу дағдылары, бірінші сынып оқушылары, бағалау құралдары, бастауыш мектеп, мұғалім, диагностикаАңдатпа
Мақалада «Бірінші сынып оқушыларының ерте сауаттылығын дамыту: технологиялық аспект» атты монографиялық зерттеу аясында жүйеленген бірінші сынып оқушыларының ерте сауаттылық негіздерін дамытудың педагогикалық тәсілдері берілген. Ерте сауаттылықтың жаһандық және отандық өлшемдері, соның ішінде осы үдерістегі оқу дағдыларының рөлі қарастырылады. Мектеп оқушыларының білімге дайындық деңгейін бағалайтын PIRLS, PISA және TIMSS сияқты халықаралық зерттеулердің маңыздылығына ерекше назар аударылады. Қазақстан Республикасының білім беруді дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында бұл оқуларға қазақ оқушыларының қатысуы қажеттігі баса айтылған. Бұл мәселенің өзектілігі ерте сауаттылық табысты оқудың және баланың жеке басының жан-жақты дамуының негізі болып табылатындығына байланысты. Жаңа стандарттар мен цифрлық технологияларға бейімделуді талап ететін заманауи білім беру ортасында ақпаратты оқу, түсіну және қолдану қабілеті табысты әлеуметтенудің негізгі факторына айналады. Зерттеудің эксперименттік бөлігіне Ақтөбе қаласы бойынша бірінші сыныптың 640 оқушысы қатысты. Психологиялық жағдайды бағалау үшін Т.А. Нежнова мектеп оқушыларының ішкі ұстанымын, оқу мотивациясын талдау үшін М.Р.Гинзбург әдістемесін, сондай-ақ мектеп оқушыларының мазасыздану деңгейін анықтау А.М. проективтік әдістемесі қолданылды. Зерттеудің нәтижесі «ерте сауаттылық» тұжырымдамасы үшін тұжырымдамалар жүйесін әзірлеу, педагогикалық диагностика нәтижелері, сондай-ақ мұғалімдер мен ата-аналар үшін практикалық ұсыныстар болды. Жаһандану және білім беру ортасындағы бәсекелестіктің күшеюі жағдайында ерте сауаттылықты дамыту мәселесі ерекше маңызға ие.
