ҚОЙЛАРДАҒЫ ПОСТЭМБРИОН КЕЗЕҢІНДЕ АС ҚОРЫТУ ЖҮЙЕСІНІҢ ҚАБЫРҒАБЕЗДЕРІНІҢ ЖАСҚА БАЙЛАНЫСТЫ ӨЗГЕРІСТЕРІ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2023_4_38Кілт сөздер:
өт жолдары, микроциркуляция, ацинус, триада, Лангерганс аралшықтары, строма, зимогендік түйіршіктерАңдатпа
Бұл мақалада онтогенездің эмбрионнан кейінгі кезеңінде қойлардағы ас қорыту жүйесінің қабырға бездерінің жасқа байланысты өзгерістерін зерттеу нәтижелері көрсетілген. Зерттеу нәтижесінде қабырғалы ас қорыту бездерінің өсуі мен дамуының постнатальды онтогенезіндегі ең маңызды кезең органдардың салыстырмалы массасының (қойлардың бауыры мен ұйқы безі 12 айдан 15 айға дейін) ең қарқынды өсуімен сипатталатын бірінші ай болып табылады. 2-3 ай ішінде органдардың өсуі сақталады, содан кейін өсу қарқынының төмендеуі және паренхиманың максималды дамуы байқалады. Бауырдың салыстырмалы массасының және оның жас аспектісіндегі үлесінің өзгеруі біркелкі болмайды. Бауыр лобтарының салыстырмалы массасының көрсеткіштері 12 айға дейін қарқынды түрде артады, содан кейін біртіндеп төмендейді. Ұйқы безінің салмағы 3 күннен бастап 48 айға дейін 14,84 есе өсті. Олардың ең қарқынды сызықтық өсуі босанғаннан кейінгі дамудың үш және 12 айларында болады, оң жақ лобтың көрсеткіштері сол жақ лоб пен бездің денесінен асып түседі. Бауыр мен ұйқы безінің гистологиялық құрылымы типтік құрылымға ие. Қабырғалық ас қорыту бездеріндегі безді эпителийдің даму процестері біркелкі емес және олардың құрылымдық ұйымының қалыптасуында көрінетін гетерохронизммен сипатталады. Бауыр мен ұйқы безінің гистологиялық құрылымы типтік құрылымға ие.
