АЛМАТЫ ОБЛЫСЫ ЖАҒДАЙЫНДА ҚЫТАЙБҰРШАҒЫНЫҢ ОТАНДЫҚ ЖӘНЕ ШЕТЕЛ СОРТТАРЫН ӨНІМДІЛІК КӨРСЕТКІШТЕРІН САЛЫСТЫРМАЛЫ ТҮРДЕ БАҒАЛАУ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2024_3_27Кілт сөздер:
ecological variety testing, сорт, ақуыз, май, өнімділік, экологиялық сорт сынақАңдатпа
Бұл мақалада экологиялық сортты сынау питомнигінде салыстыру үшін қазақстандық селекцияның 6 соя сорттары (Victory, Память ЮГК, Қарлығаш, Айсауле, Жансая, Елмерей) және шет елдердің 19 сорттары (Дельта, Славия, Селекта 301, Вилана, Корсак, Галина, Trijumf, Воеводжанка, Сава, Ascacubi, Hilario, Blamcos, Atlantic, Luna, Safrana, Santana, Sponsor, Zen, Dekabig) зерттелді. Жоғары өнімділігі сорттар қатарына Қазақстан селекциясынан Елмерей, Жансая және Айсауле сорттары 49,2 ц/га, 48,5 ц/га, және 47,3 ц/га өнімділік көрсеткішімен ерекшеленеді. Сәйкесінше шетел сорттарынан Сербия селекциясының Воеводжанка сорты – 48,8 ц/га және Сава сорты – 49,0 ц/га, Италия селекциясынан Luna сорты – 51,8 ц/га, Atlаntic сорты – 46,0 ц/га және Blamcos сорты – 46,0 ц/га және Франция селекциясының Sponsor сорты- 51,7 ц/га көрсеткіштерімен жоғары өнімділік қатарына қосылды. Майлылық мөлшері бойынша Қазақстан селекциясының Айсауле сорты – 21,9 % және Италия селекциясының Luna сорты – 22,2 % жоғары көрсеткіштер қатарында болды. Дәндегі ақуыз мөлшері бойынша (38,6 – 40,6 %) аралығындағы көрсеткіштермен Қазақстан селекциясының Victory және Айсауле сорттары, Ресей селекциясының Дельта, Селекта 301 және Вилана сорттары, Украина + Канада селекцисының Корсак сорты, және Франция селекциясының Safrana сорты жоғары көрсеткіштер қатарында болды. Ерекшеленген сорт үлгілері Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы жаңа жоғары өнімді сорттарды жасау үшін селекциялық бағыттың көзі болып табылады.