АҚМОЛА ОБЛЫСЫНЫҢ ҚҰРҒАҚ ДАЛА ЖАҒДАЙЫНДА БІР ТҮРЛІ АГРОФИТОЦЕНОЗДАРДЫҢ НЕКТАРЛЫҚ ӨНІМДІЛІГІН САЛЫСТЫРМАЛЫ БАҒАЛАУ
DOI:
https://doi.org/10.52269/22266070_2025_1_209Кілт сөздер:
бал қоры, нектар өнімділігі, бір түрлі агрофитоценоздар, далалы аймақ, конвейер, салыстырмалы бағалау, экологиялық жағдайларАңдатпа
Бұл жұмыста Ақмола облысының құрғақ даласы жағдайында ара ұяларының өнімділігін арттыру үшін тиімді құрал ретінде егілген бал араларын пайдалану қарастырылады. Зерттеудің өзектілігі өзгермелі климат жағдайында ауыл шаруашылығының тиімділігін және экожүйелердің орнықтылығын арттыру қажеттілігіне негізделген. Өсімдіктердің нектарлық өнімділігі бал аралары үшін жемшөп базасын қамтамасыз ететін түйінді фактор болып табылады, бұл өз кезегінде ауыл шаруашылығы дақылдарының тұқымдық өнімділігін арттыруға ықпал етеді. Зерттеу барысында бір түрлі агрофитоценоздардың әртүрлі түрлерінің нектарлық өнімділігін, сондай-ақ олардың тозаңдатқыштарды тартуға және жалпы өнімділікке әсерін салыстырмалы бағалау жүргізілді. Нәтижелер ауыл шаруашылығы алқаптарында егілген бал араларынан конвейер қалыптастыру көпжылдық, сондай-ақ біржылдық дақылдар тұқымдарының өнімділігін едәуір арттыратынын көрсетті. Бұл бал ара шаруашылығы үшін анағұрлым ауқымды азық базасын құрады, бұл тек 24 кг құрайтын дәстүрлі бал жинаумен салыстырғанда тауарлық балдың 100-140 кг-ға дейін ұлғаюына алып келеді. Алынған деректердің агрономиялық практиканы оңтайландыруға және құрғақ өңірлер жағдайында өз алқаптарының өнімділігін арттыруға ұмтылатын фермерлер мен агрономдар үшін практикалық маңызы бар. Зерттеу нәтижелері бал аралары үшін оңтайлы жағдайлар жасаудың және өсімдіктердің тұқымдық өнімділігін арттырудың маңыздылығын атап көрсетеді, бұл ауыл шаруашылығын тұрақты дамыту үшін негізгі аспект болып табылады.
