СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ МАЙ ДАҚЫЛДАРЫНЫҢ ГЕНДОРЫН ЗЕРТТЕУ

Аңдатпа

Мақалада «Заречное» ауылшаруашылық тәжірибе станциясының жағдайында майлы дақылдардың алуан түрлілігін зерттеу нәтижелері берілген.Майлы дақылдар генофондының питомнигі: сояның 200 сорты 000, 00 және I пісіп-жетілу топтарымен ұсынылған. жаздық рапс 56, майлы зығыр 36 және күнбағыс 51. Бұл сорттар Ресей, Қазақстан, Канада, Франция, Украина, Польша, АҚШ, Беларусь, Швеция, Жапония, Қытай, Чехия, Чехословакия селекциясымен ұсынылған. Сондай-ақ «Заречное» АҚШС ғалымдарының селекциялық жұмыстарының нәтижесі болып табылатын сорттар бар: күнбағыстың төрт сорты (Заречный, Сары, Рауан, Қоснұр), майлы зығырдың үш сорты (Алтын, Қостанайский 11, Казар), Гүлсары жаздық рапс тұқымының бір сорты, сояның төрт сорты бар (Ивушка, Северное сияние, Данелия, Светлячок). Соямен селекциялық жұмыстар Қазақ егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-зерттеу институтының ғалымдарымен бірлесіп жүргізілуде.

Селекциялық жұмыстарды жүргізу және одан әрі ең жақсы аталық формаларды кесіп өту үшін келесі экономикалық құнды белгілеріне қарай сорттарды таңдайды: өнімділігі, майлылығы, 1000 тұқымның салмағы. Сонымен қатар, Қостанай облысында аязсыз кезеңнің қысқа болуына байланысты осы жағдайларда пісетін сорттар құнды (рапс 90-100 күн, майлы зығыр 75-80 күн, күнбағыс 85-95 күн, соя 90- 100 күн).