ТМД ТІЛШІЛЕРІНІҢ ЗЕРТТЕУЛЕРІНДЕГІ ТІЛДІК НОРМА ЖӘНЕ ОНЫҢ ЖОЙЫЛУ ҮРДІСТЕРІ

Аңдатпа

Мақала тіл мәдениеті сапасының критерийлерін түсіндіруге арналған. Әр түрлі лингвист-
зерттеушілердің көзқарастарына жүгіну арқылы сауатты сөйлеу параметрлері, қателер түрлері
анықталды. Орыс тіліндегі ауызша және жазбаша сөйлеуді бағалаудың қазіргі критерийлері ХХ
ғасырда қалыптасқан дәстүр деп есептеледі. Мақалада бұқаралық ақпарат құралдарының
мәтіндеріне ерекше назар аударылады, олардың тілі тұтынушы мен медиа өнім арасындағы
коммуникативтік қатынастардың бұзылу мүмкіндігімен байланысты сауаттылықты қажет
ететін мәтіндерге баса назар аударылады.Авторлар зерттеушілердің көзқарасына жүгініп, қазіргі
кездегі ақпарат құралдарының тілі, кейде босаңсытып, немқұрайдылық танытуы, орыс тілінің
нормаларын негізсіз бұрмалауға әкелуі мүмкін және қазіргі орыс тілі, атап айтқанда, бұқаралық
ақпарат құралдары ауызекі сөйлеу тілінің үстемдігі үдерісінің әсерінен дамып келеді. Орыс тілі
нормаларының бұлыңғырлығы тілдік эволюциямен байланысты табиғи процесс ретінде
қарастырылады.
Түйінді сөздер: сөйлеу мәдениеті, тілдік норма, орыс тілі, әдеби тіл, БАҚ тілі.